بسم الله الرحمن الرحیم

الإمامُ العسکریُّ علیه السلام: لا یَعرِفُ النِّعمَةَ إلّا الشاکِرُ، و لا یَشکُرُ النِّعمَةَ إلّا العارِفُ.

[قدر] نعمت را نشناسد مگر سپاسگزار، و شکر نعمت نگزارد مگر آن که [قدر] نعمت را شناسد.

اگرچه دانشگاه قم و دانشگاه های مستقر در قم از وجود استاد شاکر محروم شدند ولی دکتر شاکر، هر کجا باشد، منشأ اثر خواهد بود. خدا را شاکرم که در دو مقطع ارشد و دکتری شاکرِ درسهای آموزنده دکتر شاکر بودم. در مقطع ارشد زبان تخصصی به ما بی زبان!ها تدریس کرد و در دکتری مستشرقان را به ما شرقی ها آموخت. بنده از رفتار و شیوه های آموزشی و اخلاقی ایشان بیش از جزوه های درسی شان آموختم بنابر این فهرستی از آموخته هایم را بیان میکنم:

1. علاقه به قرآن: دکتر شاکر نسبت به قرآن  علاقه خاصی دارند و این علاقه را در شروع کلاس و یا در دفاع از قرآن به خوبی نشان می دهند.

2. جدیت در تدریس: در مقطع ارشد برای گروهی زبان تخصصی تدریس میکرد که واقعا از زبان فرق t  را با «تِی کشیدن» نمیدانستند و ایشان آنچنان جدی سخن میگفت که وصف ناشدنی بود و با همین رویه توانستند، دوستان را به کار جدی وادار کنند.

3. وفاداری به سرفصل ها: دکتر شاکر نسبت به سرفصل های مصوب، شدیدا وفادار بود و چنانچه مجبور می شدند که برای رعایت حال مخاطبان متن دیگری را تدریس کنند، حتما دلیل آن را بیان می کردند.

4. تنوع در کلاسداری: ایستادن، نشستن، نوشتن بر روی وایت برد، تاکید بر برخی حروف مهم، حرکت دستها همگی سبب می شد تا درس استاد شاکر با شادابی خاصی همراه باشد.

5. بهره گیری مناسب از تجربه ها: دکتر شاکر از فرصت های مطالعاتی انگلیس و آمریکا، اندوخته های فراوانی داشت و بدون چشمداشت برای دانشجویان بازگو می کرد و خود نیز به کار می بست – بماند که همین بازگویی ها گاه برایش دردسر ساز هم شد – خاطره ارائه یکی از دعاهای صحیفه سجادیه در نشست انگلیس همچنان برایم شیرین است. البته خاطره ای هم از قهوه خوردن در کانادا یا آمریکا داشتند که بنده هم از آن بهره مند شدم. بماند.

6. معرفی سر نخ های پژوهش: تمام شاگردان دکتر شاکر بر این نکته صحه خواهند گذاشت که دکتر، خلأهای پژوهشی در درس مورد نظر را بسیار شفاف بیان می کند تا چنانچه دانشجویی علاقمند به تحقیق یافت شود – که کمتر یافت شود_ بتواند همان سر نخ را ادامه دهد و ریسمان تحقیق را محکم سازد.

7. ارجاع های هدفمند: دکتر شاکر برای معرفی تحقیقات جدید، بسیار هدفمند عمل می کنند و دانشجو را در دریای مطالب رها نمی کنند، بلکه دقیقا مسئله را می شناسد و مطابق با مسئله، کتاب، جلد و صفحه را معرفی می کند.

8. استفاده از مقالات: شیوه دکتر شاکر در دکتری معرفی مقاله بود و همان مقالات و نقد آن ها منبع آزمون قرار می گرفت. این شیوه یعنی به روز بودن اطلاعات استاد که دانشجو هم در پی استاد به روز  و ذهن دانشجو با نقد کردن مأنوس می شد.

9. استفاده از امکانات نوین: بهره گیری از ارتباطات سریع مانند ایمیل کردن مطالب برای دانشجو از ویژگی های استاد شاکر است. ایشان مقالات را به ایمیل دانشجویان می فرستاد و پاسخ تحقیقات را هم از همان طریق می طلبید. اگرچه این شیوه را برخی دیگر از استادان مانند دکتر نکونام هم دارند ولی بنده این روش را از دکتر شاکر آموختم.

10. پای بندی به سنت ها: دکتر شاکر را در بازگشت از مکه، درگذشت اقوام نزدیکش و یادکرد از برادر شهیدش بسیار سنتی یافتم و این خصوصیات دکتر هم برایم زیبا بود.

امیدوارم دکتر شاکر عزیز این «تلک عشرة کاملة» را بخوانند و این کمترین شاگرد را حلال بفرمایند و اگر نقصی در شاکر بودن بنده هست، مقصر استاد است که:

قدرِ استاد نکو دانستن/ حیف استاد به من یاد نداد

احمد غلامعلی

عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث

به نام یزدان پاک

یکی از ویژگی های استاد شاکر بزرگوار، احترام و وقت گذاشتن برای پاسخ دادن به سئوالات دانشجویان بود.

در دوران ارشد دانشگاه قم، کلاسهایی که با استاد شاکر داشتیم، برای بنده بسیار پر برکت بود. ما گروه  "تفسیر و علوم قرآنی" بودیم و پیش می آمد که درسهایی از گروه ما را که در تحصص ایشان بود، به استادی دیگری محول می نمودند؛ اما همان درس را در گروه "علوم قرآن و حدیث" به ایشان می دادند؛ در اینطور موارد، بنده هر طور شده به عنوان مستمع آزاد، حتما در کلاس های ایشان حضور می یافتم؛ حتی اگر مجبور می شدم در یک روزی متفاوت فقط به خاطر حضور در کلاس استاد شاکر بیایم دانشگاه کلاس ایشان را از دست نمی دادم. وقتی به عنوان مستمع آزاد می رفتم به کلاس ایشان، آداب اخلاقی یک مستمع آزاد که عدم سخن گفتن و سئوال پرسیدن(جهت رعایت وقت و حق صاحبان اصلی کلاس)، ایجاب می کرد که سئوالاتم را بعد از کلاس از ایشان بپرسم؛ به همین خاطر بعد از کلاس پیش می آمد که تا داخل محوطه و حتی تا پای اتومبیل ایشان را همراهی می کردم و ایشان چنان با اشتیاق و رویی گشاده و متواضعانه پاسخ گو بودند که دانشجو همیشه شرایط را به گونه ای می دید که می توانست به راحتی و بی واهمه، سئوالات خود را بپرسید؛ حتی شده بود که گاهی ایشان کنار اتومبیل خود می ایستادند، و تا جواب بنده و یا دانشجویان دیگر را نمی دادند، نمی رفتند؛ و این جز از بزرگواری ایشان ناشی نمی شد؛ چرا که می توانستند بفرمایند که بنده باید بروم، شما وقت قبلی بگیرید و بعد بیاید اتاقم تا جوابتان را بدهم؛ اما چنین برخورد نمی کردند.

به نظر می رسد که یک دانشجو تا حدی که در توانش هست، باید از حضور و علم این گونه اساتید گرانقدر بهره ببرد، حضور در کلاس این گونه اساتید گاهی همراه با برکاتی است که با خواندن صرف کتاب برای انسان حاصل نمی شود؛ به همین خاطر بنده همیشه حواسم بود که چه درسهایی را کدامیک از اساتید دارند؛ یک ای کاش در رابطه با یکی از درسهای استاد شاکر برای بنده باقی ماند که اگر در آینده موقعیتی پیش آید، دلم می خواهد که آن کلاس ایشان را نیز تجربه کنم؛ آن از این قرار بود:

 یک ترم ایشان (اگر عنوان درس را دقیق خاطرم باشد) روش ها و مکاتب تفسیری مقطع دکتری را تدریس می کردند؛ و بنده بسیار مشتاق بودم که در این کلاسهای ایشان حضور یابم؛ اما هر چه برنامه کلاسهای درسی ام را سعی کردم با ساعات کلاس ایشان هماهنگ کنم نشد که نشد؛ مطمئنم اگر می توانستم در آن کلاسها حضور یابم بسیاری بهره ها نصیبم می شد که شاید بتوان گفت تنها طریقش حضور در آن کلاسهای ایشان بود.

سلامت، طول عمر و توفیق بیش از پیش و روزافزون استاد بزرگوار آقای دکتر شاکر را از خداوند منان خواهانم؛ و آرزومندم که دوباره توفیق بهره مندی از کلاسها و علم ایشان نصیب بنده و مشتاقان به علم ایشان گردد.